Big Tech i zabójcze przejęcia a teleologia unijnego prawa konkurencji: co chroni Komisja Europejska w sprawach z zakresu kontroli koncentracji przedsiębiorstw?
2023-03-20
17:00
online
polski
Wobec wysokiego stopnia koncentracji na rynkach cyfrowych i tworzenia się konglomeratów cyfrowych kilku spółek technologicznych (znanych pod akronimem GAMAM dla Google, Amazon, Meta, Apple i Microsoft – tzw. Big Tech), unijne prawo konkurencji zmaga się z kryzysem tożsamości. Towarzyszy temu debata czy prawo konkurencji jest ograniczone do celów ściśle ekonomicznych, takich jak wąsko rozumiany dobrobyt konsumentów, czy realizuje również szersze cele, takie jak wolność do konkurowania lub integracja rynku. Debata ta ma wpływ m.in. na ocenę polityki ochrony konkurencji wobec transakcji na rynkach cyfrowych – tzw. zabójczych przejęć, czyli przejęć niewielkich, innowacyjnych spółek (start-upów) przez Big Tech. Skutki takich przejęć powinny być bowiem rozpatrywane w aspekcie szerszym niż jedynie konsekwencjalistycznym.
Badania dotyczą aksjologii, do której odwołuje się Komisja Europejska w decyzjach z zakresu kontroli koncentracji przedsiębiorstw. Na początku, w oparciu o metodę formalno-dogmatyczną i analizę orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), wytypowano słowa kluczowe obrazujące cele unijnego prawa konkurencji i ich derywaty. Następnie przeanalizowano częstotliwość występowania powyższych wartości w decyzjach Komisji Europejskiej z zakresu kontroli koncentracji przedsiębiorstw. Na tej podstawie dokonano oceny, jakimi wartościami kieruje się Komisja Europejska przy ocenie transakcji między przedsiębiorcami. Ponadto porównano, jak aksjologia, do której odwołuje się Komisja w dziedzinie kontroli koncentracji prezentuje się na tle aksjologii występującej we wszystkich dziedzinach prawa konkurencji. Badania rozszerzono o perspektywę wyroków TSUE. Lepsze zrozumienie, czym kieruje się Komisja w decyzjach z zakresu kontroli koncentracji przedsiębiorstw i ocena, czy uwzględnieniu podlegają wszystkie, czy tylko ściśle ekonomiczne wartości unijnego prawa konkurencji, może przyczynić się do skuteczniejszego przeciwdziałania tworzeniu się konglomeratów cyfrowych i poszukiwania odpowiedniej teorii szkody w cyfrowym ekosystemie.
PROWADZĄCY
PRELEGENCI
Monika Woźniak-Cichuta
Szkoła Doktorska Nauk Społecznych UW, Katedra Prawa Europejskiego WPiA UW i Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych WZ UW
Doktorantka w Szkole Doktorskiej Nauk Społecznych UW, związana z Katedrą Prawa Europejskiego WPiA UW i Centrum Studiów Antymonopolowych i Regulacyjnych WZ UW. Stypendystka w projekcie badawczym Narodowego Centrum Nauki (OPUS-16) na temat wymiany danych między przedsiębiorcami na Jednolitym Rynku Cyfrowym. Ukończyła z wyróżnieniem studia prawnicze i filozoficzne na MISH UW, studiowała także na Katholieke Universiteit Leuven, European University Institute i Brussels School of Competition. Wielokrotna stypendystka Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za wybitne osiągnięcia naukowe. Zawodowo związana z międzynarodową kancelarią prawną Clifford Chance; doświadczenie zdobywała również w Komisji Europejskiej. Jej badania naukowe obejmują prawo konkurencji Unii Europejskiej wobec platform cyfrowych, w szczególności prawo kontroli koncentracji i analizę teorii szkody.
Analityczka prawna
DELab UW, Centrum Badań Ustroju Unii Europejskiej, WPiA
Współpracuje przy projektach dotyczących Jednolitego Rynku Cyfrowego i Gospodarki. Jest doktorem nauk prawnych, ale także absolwentką SGH (dzięki czemu lepiej rozumie ekonomistów). Jej zainteresowania naukowe obejmują przede wszystkim międzynarodowe prawo gospodarcze i prawo Unii Europejskiej. Poza byciem adiunktem na WPIA doradza także Komisji Spraw Zagranicznych i Unii Europejskiej Senatu RP w zakresie prawa UE. Od 2013 współprowadzi bloga na temat prawa międzynarodowego publicznego – www.przegladpm.blogspot.com.
dr Katarzyna Menszig-Wiese
Radca prawny, Managing Associate
Traple Konarski Podrecki i Wspólnicy
Doktor nauk prawnych UJ, absolwentka studiów LL.M. na Uniwersytecie w Heidelbergu oraz radca prawny. Specjalizuje się w prawie konkurencji i konsumentów. Angażuje się także w pracę naukową – publikuje artykuły z zakresu polskiego i europejskiego prawa antymonopolowego a także prowadzi gościnne wykłady dotyczące styku prawa konkurencji i prawa nowych technologii.
OBEJRZYJ NAGRANIE SEMINARIUM
Cykl polskojęzycznych spotkań, podczas których badacze i badaczki wraz z zaproszonymi gośćmi przyglądają się zagadnieniom związanym z transformacją cyfrową, nowymi technologiami, innowacyjnością oraz cyfrowymi metodami badawczymi.
Celem seminariów „Cyfryzacja pod lupą nauki” jest budowanie współpracy pomiędzy akademią, sektorem publicznym i biznesem. Naukowcy dzielą się wynikami badań oraz mają okazję podyskutować o nich z ekspertami. Efekty ich pracy dostępne są na stronie DELab UW.