Wydaje się, że aktualnie priorytetem całej Unii Europejskiej i jej instytucji, takich jak Komisja Europejska czy Parlament Europejski jest dalszy rozwój cyfrowej Europy, w tym poprawienie warunków funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
10 marca Komisja Europejska przedstawiła „Strategię MŚP na rzecz zrównoważonej i cyfrowej Europy”. Dokument jest częścią pakietu przemysłowego, który ma ułatwić europejskiemu przemysłowi osiągnięcie neutralności klimatycznej i zrealizowanie cyfrowej transformacji. Strategia zawiera kompleksowy opis kluczowych działań na szczeblu UE, państw członkowskich i MŚP.
Unijna gospodarka opiera się w dużej mierze na działalności małych i średnich przedsiębiorstw, stąd Komisja Europejska w swojej Strategii zaproponowała działania opierające się, w głównej mierze, na trzech filarach:
- Budowanie potencjału i wsparcie dla transformacji w kierunku zrównoważonego rozwoju i cyfryzacji;
- Zmniejszenie obciążeń regulacyjnych i poprawa dostępu do rynku;
- Lepszy dostęp do finansowania.
W zakresie filaru drugiego, czyli kwestii obciążeń regulacyjnych, przewiduje się głównie zmniejszenie ilości obowiązków administracyjnych oraz prawnych, zapewnienie zgodności z przepisami dotyczącymi jednolitego rynku cyfrowego oraz stanowienie prawa korzystniejszego z perspektywy MŚP, w tym między innymi:
- zachęcanie państw członkowskich do wdrożenia jednolitego portalu cyfrowego dla MŚP,
- powołanie unijnego pełnomocnika ds. MŚP, który wskaże Komisji inicjatywy o szczególnym znaczeniu dla małych i średnich przedsiębiorstw,
- zmobilizowanie państw członkowskich za pomocą unijnego standardu wspierania start-upów do dzielenia się najlepszymi praktykami,
- zaproszenie do uczestnictwa w pionierskich partnerstwach między regionami przygranicznymi,
- wspieranie państw członkowskich w egzekwowaniu dyrektywy w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach poprzez monitorowanie i badanie możliwości stosowania alternatywnych mechanizmów rozstrzygania sporów / mediacji z myślą o MŚP,
- ułatwienie współpracy transgranicznej z MŚP i między nimi w ramach Europejskiego Funduszu Obronnego,
- wspieranie państw członkowskich w transponowaniu dyrektywy w sprawie ram restrukturyzacji zapobiegawczej i drugiej szansy.
Z kolei Parlament Europejski może wspierać przyspieszenie wprowadzenia sprzyjających przedsiębiorcom regulacji poprzez wydawanie rezolucji. Nie są to wiążące akty prawne, jednakże są dokumentami wyrażającymi stanowisko Unii w ważnych dla Europy sprawach i zawierającymi ewentualne wytyczne do działań Komisji Europejskiej, np. by ta opracowała konkretny wniosek ustawodawczy lub podjęła dalsze działania. W latach 2010-2023 Parlament przyjął kilkanaście takich rezolucji, czym pokazał swoje zaangażowanie we wspieranie rozwoju europejskich małych i średnich przedsiębiorstw.
DELab UW przygotowując w tym kierunku rekomendacje będzie szczególnie zwracał uwagę na bariery w transgranicznym świadczeniu usług.
Polscy mali i średni przedsiębiorcy ponoszą relatywnie największe koszty prowadzenia działalności eksportowej w Europie, dlatego potrzebna jest dalsza integracja w zakresie jednolitego rynku cyfrowego oraz wdrażanie i harmonizacja istniejących już regulacji. Ze względu na obecny problem nadregulacji, powinniśmy pomyśleć bardziej o wdrażaniu programów wspierających działalność małych i średnich przedsiębiorstw na wszystkich rynkach w Unii Europejskiej tak, aby dostęp ten był równy dla wszystkich, a wymogi do spełnienia ujednolicone. Dlatego, wyznaczając kierunek polityki cyfrowej, Polska prezydencja powinna skupić się na prowadzeniu inicjatyw integrujących gospodarki cyfrowe państw członkowskich Unii Europejskiej.
W dynamicznie rozwijającym się świecie, gdzie technologia jest integralną część naszego życia, jednolity rynek cyfrowy jest podstawą przyszłości europejskiej gospodarki. Jedną z głównych barier jego rozwoju pozostaje niejednolita implementacja wspólnych reguł. Obejmując prezydencję w Radzie Unii Europejskiej powinniśmy wprowadzić ocenę tego, jak państwa członkowskie osiągają cele związane z jednolitym rynkiem, co z pewnością przysłuży się harmonizacji wdrażania unijnych przepisów.
Wzmocnienie cyfrowych umiejętności pracowników MŚP jest również kluczowym czynnikiem umożliwiającym skuteczne konkurowanie na globalnym rynku w dobie cyfrowej transformacji. Cyfryzacja daje im szansę na zwiększenie efektywności i poszerzenie rynków zbytu, dlatego polska prezydencja powinna promować inwestowanie w programy wspierające przedsiębiorców oraz otwartość na przyjmowanie specjalistów także spoza UE.
Szczególny nacisk należy położyć na realizację celów programu polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie”. Dokument ustanawia kierunki rozwoju transformacji cyfrowej Unii Europejskiej. Skupia się on na czterech głównych obszarach: umiejętności cyfrowe, infrastruktura cyfrowa, cyfryzacja przedsiębiorstw oraz cyfryzacja usług publicznych. W ramach obszaru dotyczącego umiejętności, wyznaczono ambitne cele: zwiększenie specjalistów w dziedzinie ICT do ponad 20 mln, większą równowagę płci w zawodzie oraz osiągnięcie poziomu podstawowych umiejętności cyfrowych przez min. 80% populacji UE.
